TOM LANOYE schreef een even furieus als hilarisch pamflet over het spook van ‘woke’. In de States is het echte doelwit van de anti-woke-waanzin nu al zonneklaar. Abortus, homohuwelijk, vrij onderwijs, vakbondsrechten, wapenwetten en ethisch ondernemerschap liggen steeds meer onder vuur. Scholen en bibliotheken verwijderen uit zelfcensuur duizenden boeken, zelfs van Nobelprijswinnaars. En als het afhangt van Donald Trump en Ron DeSantis wordt woke de inzet van de presidentsverkiezingen.

In België is N-VA-voorzitter Bart De Wever de aanjager van de anti-woke-hysterie. Ooit was hij op rechts de enige winnaar van elke cultuuroorlog. Dat is verleden tijd sinds de saga rond het niet-bindende Marrakech-pact. Zijn partij heeft die kwestie toentertijd zelf groot gemaakt door uit de regering-Michel te stappen, uit angst voor Vlaams Belang. Zo verkocht ze zichzelf bij de daaropvolgende verkiezingen een historische pandoering. Niemand kan rechts-extremisten overtroeven in ranzigheid. Toch speelt de burgemeester van Antwerpen aangaande woke opnieuw voluit op hun terrein. Voorval na voorval klopt hij op en melkt hij uit, vooral in de culturele sector. Zo wil hij ‘de vernietiging van onze cultuur’ voorkomen — zijn eigen woorden. Maar opnieuw versterkt hij vooral extreemrechts en zal woke voor zijn partij een nieuw Marrakech-debacle opleveren.

“Artiesten beschrijven identiteiten. Ideologen schrijven ze voor. Geen van beide groepen heeft helemaal gelijk. Artiesten geven dat ongelijk toe en maken er toch hun beroep van. Ideologen geven hun ongelijk nooit toe en maken er net zo goed hun beroep van.”

Tom Lanoye (Sint-Niklaas, 27 augustus 1958) is een Belgische romancier, dichter, columnist, scenarist, performer en theaterauteur. Hij woont en werkt in Antwerpen en Kaapstad.